Gerestaureerde schilderijen hangen terug in Begijnhofkerk

In de Begijnhofkerk op het Groot Begijnhof in Mechelen zijn vrijdag twee schilderijen van Theodoor Van Loon na restauratie terug opgehangen. In totaal zullen 9 barokke schilderijen gerestaureerd worden wat onderdeel uitmaakt van een serie restauraties die Stad Mechelen laat uitvoeren in samenwerking met Kerkfabriek Catharina om de schilderijen en de kerk in al haar glorie te laten herleven.

Drie van de negen meesterwerken die verwijderd werden omwille van de binnenrestauratie van de kerk hangen na restauratie reeds terug op hun plaats en zijn daarmee in ere hersteld. De eerste schilderij die na restauratie terug werd opgehangen was ‘Heilige Begga beschermvrouw Begijnen en Beggaarden’ van Jan Verhoeven. Deze is te bewonderen in de zuidelijke zijbeuk van de kerk.

Wie was Theodoor Van Loon ?

Theodoor Van Loon, wel eens “de Caravaggio uit de Zuidelijke Nederlanden” genoemd, is minder gekend maar was toch ook een kunstenaar die niet mag ontzien worden. De twee belangrijke gerestaureerde schilderijen ‘“Aanbidding der Wijzen’ en ‘Maria bezoekt Elisabeth’, dat laatste kunstwerk wordt ook wel eens “De Visitatie” genoemd.

Theodoor van Loon was in zijn tijd een gevierd schilder, met een heel eigen insteek en een heel ander artistiek temperament dan Rubens. Zijn beeld­taal is in hoofdzaak het resultaat van zijn verblijven in Rome. Zo werd hij één van de eerste caravaggisten (Caravaggio) vandaar dat hij wel eens “de Caravaggio uit de Zuidelijke Nederlanden” genoemd wordt. Tegelijk getuigt zijn werk van zijn persoonlijke assimilatie van tal van andere invloeden. Hij werkte onder meer voor het Hof van Albrecht en Isabella en wordt afgebeeld in Antoon Van Dycks prestigieuze prentenreeks met de belangrijkste figuren van de vroege 17e eeuw.

De Restaurateurs

De schilderijen daterend uit de eerste helft van de 17e eeuw bevonden zich in zeer slechte staat. Kunstwerken als deze moeten door de aanwezigheid van heel wat elementen als temperatuurschommelingen, vochtigheid, beschadiging, … door de jaren heen soms meermaals gerestaureerd en overschilderd worden. Een minuscuul werk als dit vraagt uiteraard heel wat vakkennis, en wie kan een taak als deze beter uitvoeren dan restaurateurs. Lees verder onder de foto’s

Tijdens de restauratie, die in de Begijnhofkerk binnen een pop-up werkplaats heeft plaatsgevonden, mochten bezoekers live de werkzaamheden gadeslaan. Heel nauwkeurig gaan deze mensen aan het werk, waar ik ook vandaag hun prachtig eindresultaat kon aanschouwen. (Binnenkort meer op video)

De Begijnhofkerk

De Begijnhofkerk bezit een zeer veelzijdig en een uiterst waardevol kunstpatrimonium. De schilderijen maken integraal deel uit van het totaalconcept van de barokke kerk. Onder meer de schilders Jan Cossiers, Theodoor Boeyermans, Theodoor van Loon, Jan Erasmus Quellinus, Gaspar de Craeyer en Jan Verhoeven dragen bij aan de totaalaankleding van het interieur.

“In 2011 startte onze stad met de tienjarige uitvoering van het grote kerkenplan. Verschillende kerken werden gerestaureerd, waaronder ook de binnen- en buitenrestauratie van de Begijnhofkerk. Daarnaast vonden we het ook belangrijk om ook de aanwezige kunststukken zoveel mogelijk in ere te herstellen. De kunstwerken maken integraal deel uit van onze prachtige Begijnhofkerk.  In totaal gaat het om 9 barokke schilderijen waarvan er nu drie klaar zijn. Vorig jaar bezochten meer dan 25.000 mensen onze Begijnhofkerk. De mensen hebben nu nog een paar extra redenen om deze prachtige kerk te bezoeken en bewonderen. Het aantal zal de komende jaren nog verder oplopen”, vertelt Arthur Orlians, schepen van Monumenten.

“Voor Mechelen zijn de kerken van onschatbare waarde” vertelt Kristl Strubbe als Algemeen directeur Hof van Busleyden “Mechelen is de stad van de Bourgondische renaissance, maar evengoed van de barok. Ik denk dat we nog een beetje een verborgen parel zijn als kleinere stad tussen Antwerpen en Brussel, maar de kunstschatten dier hier hangen moeten niet onderdoen voor de grotere steden“

Nog 6 schilderijen te gaan

De schilderijen worden gerestaureerd door IPARC – International Platform for Art Research and Conservation – onder de begeleiding van het bureau Architecten Beeck & Hermans bv en schilderij deskundige Johan Van den Eede. De komende jaren worden er nog zes schilderijen gerestaureerd. De volgende reeks schilderijen te restaureren zijn de “Heilige communie heilige Carolus Borromeus”, “Carolus Borromeus redt een Kind” en “Verheerlijking van H. Carolus Borromeus” van Jan Erasmus Quellinus. Deze zullen opnieuw ter plaatse gerestaureerd worden vanaf april.

De restauratiekosten

Voor de restauratie van de 9 schilderijen wordt er 129.506 € voorzien. Aangezien de werken als één dossier werden aanbesteed door de stad Mechelen is er ook één premie aangevraagd voor het geheel van de 9 schilderijen. De premie toegekend door het Agentschap Onroerend Erfgoed bedraagt 89.670 €. Een deel van de werken (de twee schilderijen van Theodoor Van Loon – Aanbidding en Visitatie) werden gefinancierd door de kerkfabriek Catharina, het gaat daarbij om ruim 17.000 €.

Ik heb voor u binnenkort meer interview en info op video. Mis het niet !
Volg mijn videokanaal Traveltopper door u gratis te abonneren. Bedankt !

Tekst, foto en video Verschueren Eddy (Mechelen op zijn Best/Traveltopper)