Frederik De Merodestraat stad Mechelen

Frederik de Merodestraat

Frederik de Merodestraat

Mechelaars noemen het kortweg “de Merodestraat” of de “Koeistraat“, maar officiëel is het de Frederik de Merodestraat. Deze straat is vanaf de Dijle, ter hoogte van de Zwartzustersvest en de Edgard Tinellaan, de verbindingsweg naar de Grote Markt.

Een historisch belangrijke straat

Genaamd naar de in 1792 geboren Maastrichtenaar Frederik de Merode, die helaas in 1830 in Mechelen is overleden aan zijn verwondingen opgelopen tijdens gevechten in Berchem naar aanleiding van de Belgische revolutie. Vanaf de 13de eeuw zoals eerder vermeld, is de “Koeistraat” de verbinding vanaf de Koepoort gelegen op de stadsvesten.

Frederik De Merodestraat stad Mechelen
Frederik De Merodestraat in de stad Mechelen
Foto Verschueren Eddy (Mechelen op zijn Best)

De naam van de Koepoort is ontstaan uit het vervoer van hoornvee dat via deze poort Mechelen binnengebracht werd. De Koepoort is net als alle andere prachtige Mechelse stadspoorten, behalve de Brusselpoort,  afgebroken in 1808. De Frederik de Merodestraat is een redelijk drukke straat qua verkeer. Er bevinden zich ook enkele handelszaken en een museum.

De vliet Lange Heergracht kruist de Merodestraat

Ter hoogte van de Lange Heergracht en de Van Hoeystraat, loopt de overwelfde vliet “Melaan“. Eertijds lag hier de “Grote Coebrugghe” of “Trektangbrugh“. In het straatbeeld is daar vandaag niets meer van te merken. Een deel van de Melaan vliet is wel terug blootgelegd op de Lange Heergracht en zichtbaar vanaf de Frederik de Merodestraat

Omstreeks het jaar 1500 is in de Frederik de Merodestraat het “Standonckcollege” opgericht, dat later in 1595 werd omgevormdt tot het bij de Mechelaars beter gekende “Groot Seminarie“. Als we verder doorwandelen tot aan het Sint-Janskerkof, merken we hier tegenover de Oude Stadsfeestzaal,

De eerste stadsfeestzaal te Mechelen

De Oude Stadsfeestzaal is een gebouw uit 1883-1884 naar een ontwerp van stadsarchitect Victor Louckx. Eertijds bevondt zich hier het Klooster der geschoeide Karmelieten of Onze-Lieve-Vrouwebroeders, een klooster dat zich uitstrekte tot aan de Veemarkt. Na een woeilge periode is het volledige klooster in 1804 volledig afgebroken. In 1883 werd het huidige gebouw opgericht dat in eerst dienst deed als onderdeel van de meisjesschool aan de Biest., pas later wijzigde de functie naar stadsfeestzaal.

Cinema Lumiére in Oude Stadsfeestzaal Mechelen
Cinema Lumiére in Oude Stadsfeestzaal Mechelen
Foto Verschueren Eddy (Mechelen op zijn Best)

Door zijn historische en artistieke waarde is de feestzaal in 2003 beschermd als monument. Tot vandaag staat de vroegere stadsfeestzaal er verlaten bij. De stad Mechelen heeft de intentie om er een stadsbioscoop te creëren, met respect voor de uitzonderlijk historische waarde.

Tot dan kan je in Mechelen naar de film in Utopolis aan de Nekker, en liefhebbers van de betere film kunnen terecht in Het Filmhuis in het Cultuurcentrum aan de Minderbroedersgang.

Stijlvolle herenhuizen en gevels

In de Frederik de Merodestraat kan je stijlvolle herenhuizen, stadshuizen en gevels ontdekken. Dat de Frederik de Merodestraat destijds een residentiële straat was, bewijzen de talrijke huisnamen en geschiedkundige gegevens uit de 17de en 17de eeuw.

De 16de eeuwse woning “Hof van Witthem” maakt vandaag deel uit van de school STIM, eertijds de woonst van Henri van Witthem, heer van Boutershem. In 1551 aangekocht door ridder Jean aux Truyes.

Een indrukwekkend herenhuis in classicerende barokstijl van circa 1700, en draagt de naam “Ortegat“. Verder kan ik nog vernoemen de huizen “De Trektang“, “In de Gulden Vruchten“, “Het Maelslot” en “In de Vier Winden” zijn maar enkele voorbeelden van huizen met naam.

Huizen en gebouwen met geschiedenis

Hotel Mockenborgh (nr 33),
in de 16de eeuw eigendom van Jean van Mockenborgh, omvattende het eigenlijke hotel met stallingen, aanhorigheden en tuin, uitkomend in de Schoolstraat. Nadien was het gebouw in het bezit van verschillende aanzienlijke personen. In 1897 werd het aangekocht door commandant Albert le Maire (1859-1935). Oorspronkelijk was de woning met een puntgevel aan straatzijde, die werdt gesloopt eind 18de of begin 19de eeuw. Hotel Mockenborgh heeft een zeer mooi interieur met onder meer een eiken trap in barokstijl, met gedraaide balusters; bel-etage: houten wandbekleding in neo-Vlaamserenaissance-stijl en 18de-eeuwse marmeren schouw.

Hof van Busleyden (nr 65-67)
Het “Hof van Busleyden” is waarschijnlijk gebouwd door Antoon I Keldermans en voltooid door zijn zoon Rombout II in opdracht van Jeronimus van Busleyden in de periode 1503-1508. In 1864 gerestaureerd door J. Schadde, in 1915 praktisch volledig door brand vernield, enkel de muren stonden nog overeind. Het Hof van Busleyden is een voorbeeld van patriciërswoning zoals er in de eerste helft van de 16de eeuw te Mechelen verscheidene werden opgetrokken.

Museum Hof van Busleyden Mechelen
Museum Hof van Busleyden stad Mechelen
Foto Stad Mechelen

De achtergevel is uitziend op een langwerpige gekasseide binnenkoer en kleine tuin. Boven de centrale spitsboogdeur merkt u een gevelsteen met opschrift “Mons Pietat” uit 1620 en een voorstelling van Calvarieberg en het kruis. Bemerk ook de tuin aan de zijde van de Sint-Jansstraat. In de tuin van de Sint-Janstraat: twee anonieme beelden die mythologische figuren voorstellen. Meer info over het Hof van Busleyden

Op de tweede bouwlaag een grote nis met een Sint-Jozefbeeld. Aan de binnenplaats bemerken we fraaie smeedijzeren lichtarmen met lantaarn. Aan de zuidkant van de tweede binnenkoer bevindt zich een grijsgeschilderd en gecementeerd poortgebouwtje onder leien schilddak bekroond met een vorstkam en sierbollen. Aan de gevel zijde het Sint-Janskerkhof staat een sobere neogotische kapel, opgetrokken in baksteen aan het eind van de 19de of in het begin van de 20ste eeuw.

Mechelse verenigingen stellen zich voor in Hof van Busleyden
Hof van Busleyden toont Mechelse verenigingen
Foto Verschueren Eddy (Mechelen op zijn Best)

Sint-Jansgildenhuis (nr 56)
Vermoedelijk genaamd naar de Sint-Jansgilde bijgenaamd “de Pioene“, oorspronkelijk een Rederijkerskamer die geregeld voorstellingen bracht en voornamelijk een bloeiperiode kende in de 16de eeuw. Heden is het een parochiaal centrum, en eigendom van de kerkfabriek van Sint-Jan Baptist. Het gebouw is grotendeels heropgebouwd in neogotische stijl in 1914 (zie muurankers) met een bewaarde oudere kern. Linkertrapgevel met opschrift “Sint-Jans Gildenhuis” tussen twee emblemen; top met jaarankers 1914 en nis onder baldakijn.

Groot Seminarie

Het voormailg Groot Seminarie, vandaag is het een parochiaal centrum. Het grote complex valt zeker wanneer je door de Frederik de Merodestraat wandelt. Het Groot Seminarie beschikt over een grote en kleine binnenplaats en een grote en kleine tuin. Het Groot Seminarie is ingericht in het vroegere Standonckcollege, na een akkoord van 1595 tussen aartsbisschop M. Hovius en het Magistraat. Het Mechelse Standonckcollege, opgericht in 1500 door Jan Standonck, was een school voor arme kinderen, fraters of bonefanten genoemd.

De ingang gesitueerd in de Frederik de Merodestraat is de noorwestvleugel en heeft een imposante voorgevel met een rondboogpoort. Het houtwerk is voorzien van een opschrift “Seminarium archiepiscopale“. Bovenaan zien we een omlijsting met het Onze-Lieve-Vrouwebeeld, herkomstig van de ingang der kapel, en dit beeld is ter vervanging van het oorspronkelijk Sint-Michielsbeeld.

Vandaag biedt het Oud Groot Seminarie nog steeds een centrum woongelegenheid aan priesters, religieuzen en sudentenverblijven. Vele pastorale werkers hebben er hun onderdak, evenals een omvangrijk deel van het diocesane archief bevindt zich hier. Dagelijks vinden hier cursussen, conferenties en samenkomsten van diverse vicariaten, verenigingen en groepen plaats. Veelal gaat het om mensen uit de ruime Mechelse regio, al komen er ook groepen van over onze grenzen. Ook bedrijven vinden vandaag de weg naar deze authentieke locatie in de Mechelse binnenstad.

Toondichter Gustaaf van Hoey

Frederik de Merodestraat nr 83, op de gevel van het huis genaamd “Valkenborg” bemerken we een gedenksteen met het opschrift “Hier woonde en stierf, de Vlaamsche Toondichter Gustaaf van Hoey, 1935 – 1835-1913“. Gustaaf van Hoey werd geboren in Mechelen als zoon van kunstschilder Jozef van Hoey. Hij was componist, organist en amateur-beiaardier. Gustaaf van Hoey was tussen 1868 en 1906 directeur van het Mechelse Muziekconservatorium.

De Van Hoeystraat ( zijstraat van Frederik de Merodestraat ) is in de 20ste eeuw genaamd naar toondichter Gustaaf van Hoey. Voorheen noemde de straat “Volders heergracht” en “Korte Hairgracht” naar de Heergracht die langs deze straat liep, waarvan je vandaag terug een deel kan zien op de hoek van de Frederik de Merodestraat en Lange Heergracht.

Gustaaf van Hoey was een vriend van Adolf Denyn, vader van Jef en Edward Denijn. De naam Jef Denijn kennen we van het Jef Denijnplein. Als stadsbeiaardier heeft trouwens Jef denijn les gekregen van Gustaaf van Hoey, en later van hem een beiaardklavier gekocht, een toestel dat ooit nog toebehoorde tot de familie Wittman, stadsbeiaardier tussen 1841 en 1849 en werd opgevolgd door de eerder vernoemde vriend van Gustaaf, Adolf Denyn. Beiden waren regelmatig te horen op de Sint-Romboutstoren. Meer info over Gustaaf van Hoey vind je bij het Studiecentrum Vlaamse Muziek

Bereikbaarheid Frederik de Merodestraat
Met de auto :De Frederik de Merodestraat is toegankelijk in twee richtingen. Vanaf de vesten kan u de straat inrijden tot aan de Sint-Jansstraat, vanaf daar kan u nog enkel richting Veemarkt via de Biest. Let op, verboden inrit richting Grote Markt vanaf Biest en Sint-Jansstraat.
Openbaar vervoer : Er is een bushalte in twee richtingen ter hoogte van de Lange Heergracht / Van Hoeystraat. Busnrs 25500550551552
Parking : In de Frederik de Merodestraat kan u voor maximum 2 uur parkeren met parking ticket. De dichtsbijzijnde ondergondse betaalparking is Indigo Parking Veemarkt

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *